کاربرد انواع مختلف قفسه بندی های انبار چیست؟
یکی از اولین قدم‌هایی که برای ساخت یک انبار کاربردی و سازماندهی شده باید برداشته شود، انتخاب نوع قفسه بندی فلزی انبار است. طبیعتاً این انتخابی نیست که بتوان در آن سهل‌انگاری کرد. یک قفسه بندی صنعتی مناسب، سرمایه‌گذاری عمده‌ای است که بسته به طراحی و روشی که در فرآیندهای انبارداری دارید، می‌تواند کمک بزرگی محسوب شود. هر نوع قفسه بندی در انبار کاربرد خاصی داشته و در صنعت مرتبط، پاسخگوی نیازهای موجود خواهد بود.
قفسه بندی انبار چیست؟
سیستمهای قفسه بندی انبار عموما سازه‌ها و قفسه بندی فلزی هستند که جهت نگهداری کالاها در یک انبار یا مجموعه صنعتی طراحی شده‌اند. قفسه بندی صنعتی یک عنصر کلیدی در بهبود عملکرد یک انبار است و نقش اصلی را در عملیات لجستیک و زنجیره تامین شرکت‌ها ایفا می‌کند.
متغیرهای زیادی برای انتخاب نوع قفسه بندی وجود دارد، مانند فضا، موجودی و موارد دیگر. با وجود همه این تفاوت‌ها، سیستمهای قفسه بندی در یک چیز مشترک هستند: همگی این مزیت را فراهم می‌کنند که بهترین بهره‌برداری ممکن از فضای موجود در انبار انجام شود.
انواع مختلف قفسه‌های انبار و کاربرد آنها
انواع رایج قفسه بندی انبار و کاربرد هر کدام از آنها به شرح زیر است:
قفسه بندی پالت راک
قفسه های پالت راک سازه‌های فلزی بهینه‌سازی شده‌ای هستند که برای به حداکثر رساندن فضای ذخیره‌سازی با چیدمان کالاها در سطوح و ارتفاعهای مختلف طراحی شده‌اند. اکثر اجزای قفسه پالت راک توسط ورقهای فلزی سرد و گرم با ضخامت عموما کمتر از 3 میلی‌متر به شکل یا فرم دلخواه ساخته می‌شوند. با این حال بر اساس وزن بار می‌توان ضحامت پالت‌ها را مشخص کرد. قفسه پالت راک با راهروی عریض، کم عرض و خیلی باریک قابل طراحی و چیدمان در انبار است. این قفسه ها در دو نوع تک عمقی و دو عمقی هستند.
کاربرد: تقریبا هر باری که بتواند روی پالت‌ها قرار بگیرد، می‌تواند توسط این سیستم نگهداری شود. ساختار قفسه پالت راک طوری است که به‌شکل همزمان می‌توان به تمامی سلول‌ها و پالت‌ها دسترسی لازم را داشت. این قفسه‌ها به‌طور عمده برای بارهای پالتی، حجیم و سنگین (بالای 500 کیلو) که به وسیله ماشین‌های گذاشت و برداشت بار در انبار چیدمان می‌شوند، استفاده می‌گردد.
قفسه بندی درایوین
قفسه درایوین یا خود راهرو
قفسه‌های درایوین (Drive-In Racking) یا خودراهرو بیشترین ظرفیت را برای ذخیره بار در اختیار قرار می‌دهند. این نوع قفسه ها تنها دارای یک راهرو اصلی است و فاقد راهروهای فرعی می‌باشد. مدیریت گذاشت و برداشت کالاها و اقلام در این سیستم بر مبنای اصل LIFO (LIFO: Last Input First Output) است. یعنی کالاهایی که آخر در تونلها قرار می‌گیرند، دم دست هستند و سریع‌تر استفاده می‌شوند. پر کردن این پالت‌ها به وسیله لیفتراک یا ریچتراک از انتهای تونل به ابتدا است.
کاربرد: این نوع قفسه برای نگهداری حجم زیادی از کالاها و بارهای مشابه استفاده می‌شود و در انبارهایی کاربرد دارد که استفاده حداکثری از فضای انبارش اهمیت زیادی دارد.
قفسه بازویی (کانتی لور)
قفسه بندی بازویی (کانتی لور)
این قفسه به نوعی سازه سنگین است که در جلوی خود ستونی ندارد. به همین دلیل انواع بارها با طول و اندازه‌های مختلف و وزن بالا در آن جای می گیرند. ارتفاع ما بین بازوها قابل تغییر است و می‌تواند در دو نوع یک طرفه یا دو طرفه اجرا گردد.
کاربرد: نگهداری کالاهایی با ابعاد و طولهای مختلف مثل میلگرد، پروفیل و ورق نئوپان. علاوه بر این، سیستم بازویی می‌تواند بارهای خیلی سنگین را نگه دارد.
قفسه پانل راک (بالکی راک)
قفسه پانل راک (بالکی راک)
این قفسه‌ها تا حدود زیادی شبیه پالت راک هستند، با این تفاوت که روی بازوهای قفسه بندی با کفپوش پوشانده می‌شود. قفسه بندی پانل راک هم دارای راهروهای اصلی و هم راهروهای فرعی است و به وسیله نیروی انسانی بارگذاری می‌شود. این قفسه‌ها را می‌توان تا 5 طبقه با ارتفاع‌ها و عمقهای مختلف ساخت که بر حسب نوع کالا تعیین می‌شوند.
کاربرد: پانل راک برای بارهای نیمه‌سنگین و حجیم که توسط نیروی انسانی چیدمان می‌شوند مناسب است. استفاده در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، پوشاک، دارویی، انبار فنی و یدکی و انبار ملزومات برخی از کاربردهای رایج آن است.
ایزی راک
قفسه بندی ایزی راک
این سیستم هم شبیه پانل راک است و روی طبقه‌ها کفپوش دارد ولی ارتفاع آن زیاد نیست. به عبارت دیگر سیستم قفسه ایزی راک در طبقات محدودی (یک تا دو طبقه) ساخته می‌شود. این سیستم همچنین در طراحی و شکل مقاطع و اجزای تشکیل‌دهنده آن با پانل راک فرق دارد. البته اندازه دهانه، فاصله بازوها و سایر ویژگی‌های آن همچون قفسه پانل راک متغیر هستند.
کاربرد: برای ذخیره‌سازی بارهای حجیم و تا حدی نیمه سنگین که لازم است توسط نیروی انسانی گذاشت و برداشت شوند، استفاده می گردد.
قفسه پیچ و مهره‌‌ای (مشبک)
قفسه بندی پیچ و مهره‌‌ای (مشبک)
این سیستم یکی از رایج‌ترین و ارزان‌ترین نوع قفسه ها است که در سازمان‌ها و صنایع مختلف استفاده می‌شود. اجزای آن شامل نبشی و پانل با پیچ و مهره به هم متصل می شوند و می‌توان فاصله بین طبقات و سایر ویژگی‌های آن را مطابق نظر مشتری تغییر داد. این نوع قفسه بندی برای چیدمان به وسیله نیروی انسانی ساخته شده است.
کاربرد: در انواع کسب‌و‌کارها برای چینش و نگهداری بارهای کم‌حجم، سبک و یا نیمه سنگین توسط نیروی انسانی کاربرد دارد. احتمالا این نوع قفسه را درشرکت‌های مختلف برای نگهداری قطعات ریز و کوچک، زونکن و مدارک کاغذی دیده‌اید.
نیم طبقه پیش ساخته
این نیم طبقه برای استفاده بهینه از ارتفاع زیاد موجود در انبارها، نمایشگاهها و مواردی از این قبیل استفاده شده و از مقاطع پیش ساخته تشکیل گردیده است. جابجایی بار تا سطح نیم‌طبقه به‌وسیله ماشین انبار یا بالابرها انجام می‌شود. مقاطع آنها می تواند مشابه مقاطع قفسه بندی پالت راک یا با توجه به حجم کار از نوع مقاطع سفارشی باشد. این نیم طبقه‌ها با پیچ و مهره وصل شده و قیمت قابل قبولی دارند.
کاربرد: نیم طبقه پیش ساخته در سالن‌های صنعتی، انبارها، نمایشگاهها و برای استفاده بهینه از فضای مرده محیط به‌کار گرفته می‌شود.
علاوه بر قفسه‌های صنعتی ذکر شده، انواع زیادی از مدل‌های مختلف دیگر قفسه بندی نیز وجود دارد که برخی از آنها در سیستمهای مکانیزه و برخی دیگر در سیستمهای دستی کاربرد دارند. لازم به ذکر است که بسیاری از کالاها و اقلام برای حمل و نقل امن و چینش مناسب در قفسه‌ها در داخل «ظروف مخصوص نگهداری» قرار می گیرند. به‌طور کلی در هر سیستم قفسه‌بندی که در آن از ماشین انبار استفاده می‌شود لازم است از این نوع ظروف استفاده گردد تا امکان جابجایی سریع، ایمن و بهینه کالا فراهم شود.
