تألیف: دکتر مصطفی عباس زادگان،ناشر: وزارت راه و شهرسازی ،معاونت معماری و شهرسازی،۱۳۹۶، ۲۳۰ص
انقطاع از گذشته روستاهای ایران خود در مواجهه با مدرنیته سبب ایجاد تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شده است. برنامه ریزان و طراحان شهری به‌عنوان حرفهمندانی که در قالب نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی ایران به ساماندهی کالبد کنونی مجتمع‌های زیستی می‌پردازند، هنوز فرصت نجات روستاها را به‌عنوان یک پدیده میراثی زنده دارند.
کتاب منظر روستاهای ایران، با نگاهی به کالبد و زندگی تعدادی از روستاهای ایران در گذشته و حال، در قالب مفهوم منظر تلاش داشته تا ضمن بررسی پایه‌های نظری منظر روستا و تعمق در مبانی و مفهوم روستا و منظر آن، عوامل و عناصر سازنده منظر روستاهای ایران را با مطالعه موردی بشناسد.
محققین در این نوشتار در ادامه شناخت عوامل و عناصر منظر روستا، تأثیرات طرح‌های روستایی را در طول زمان‌بر روستاها در قالب ضوابط و مقررات موجود، با نگاهی نسبتاً انتقادی بررسی می‌نمایند.
این کتاب همچنین دستورالعمل‌هایی را جهت حفاظت و ارتقاء مناظر موجود روستایی و پیشنهادی جهت اصلاح شرح خدمات، تهیه طرح‌های روستایی با دیدگاه حفظ منظر روستایی ارائه داده است. کتاب حاضر در ۴ فصل و ۲۲۷ صفحه تدوین‌شده است.
فصل اول شامل ۵ زیرمجموعه با عنوان‌های پایه‌های نظری منظر روستا، تعاریف روستا، طبقه‌بندی روستاها بر مبنای نوع ویژگی منظر کالبدی، طبقه‌بندی روستاهای انگلستان و درنهایت سیما و منظر است که با هدف شناخت روستاها و ویژگی‌های منظری آن تدوین‌شده است.
فصل دوم به بررسی عوامل و عناصر سازنده منظر روستاهای ایران با تکیه‌بر مطالعه‌ی موردی روستاها پرداخته است. نویسنده در این بخش با بررسی ۱۰ روستا موضوع “شناخت ساخت‌وسازهای جدید در روستاها تحت تأثیر الگوهای شهری و به تبعیت از آن‌ها بدون توجه به هدف روستاها” را مطرح می‌کند. روستاهای موردمطالعه شامل روستای چیللک، خیر رود کنار، اشتبین، ابیانه، ماسوله، لافت، اسلامیه، فهرج، کنگ و کندلوس است.
فصل بعدی پژوهش با عنوان تأثیرات برنامه‌ریزی منظر روستاها، جهت بررسی روستاهای ایران، به بررسی روند برنامه‌ریزی توسعه روستایی و تأثیرات آن بر منظر معاصر روستاها می‌پردازند. این بخش شامل بررسی سابقه برنامه‌ریزی روستایی، نهادها و دستگاه‌های مسئول، طرح‌های روستایی، ضوابط و مقررات و درنهایت اهمیت مشارکت مردمی است.
در فصل پایانی بررسی فرآیند کنترل منظر روستاها مطرح است که این فرآیند در چهار مرحله قابل‌تشخیص است. مرحله اول طبقه‌بندی کردن روستا ازلحاظ کالبدی، مرحله دوم تعیین چارچوب عملیاتی ساماندهی و کنترل منظر و تدوین چشم‌انداز برای هر روستا، مرحله سوم تهیه اسناد کنترلی و دستورالعمل اجرایی و درنهایت مرحله چهارم احکام و توصیه‌های ساماندهی و کنترل به‌صورت عام.
درنهایت می‌توان گفت انتشار این کتاب در راستای گسترش مبحث منظر روستاها به‌طور عام و منظر روستاهای ایران به‌طور خاص، به‌منظور استفاده علاقه‌مندان به رشته‌های مختلف معماری، جغرافیا و برنامه‌ریزی و … بوده است.
قوانین ارسال دیدگاه
لطفاً پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید: